IPC basisschool

Afgelopen voorjaar werd De Ruyterschool uit het Gelderse Weurt de 400e IPC-basisschool in Nederland. Inmiddels zijn ze een klein jaar op weg en kijken we samen met Petra Veltman en Dorien Versteeg terug op hun eerste ervaringen met IPC. Hoe kwamen ze op het idee om IPC te proberen? En hoe gaat het nu op school?

 

Petra is schoolleider en Dorien is IPC-coördinator en eveneens juf bij groep 1 en 2. Bij de kleuters werkt De Ruyterschool met het Early Years-curriculum, het jongere broertje / zusje van IPC.

 

Wat is het verhaal van jullie basisschool? En hoe zijn jullie bij IPC terecht gekomen?

 

Petra: ”Ik ben momenteel 5 jaar hier op school. In het begin kende de school redelijk traditioneel onderwijs, vooral leerkrachtgestuurd. De kinderen gaven aan school saai te vinden, wat ook wel weer gedragsproblematiek met zich meebracht. Vanuit dat punt zijn we samen met het schoolteam om ons heen gaan kijken. Wat vinden we belangrijk dat kinderen leren? Wat zegt de wetenschap? En hoe krijgen we de leerlingen weer actief?

“Alles draait de hele dag om het thema, zelfs bij het buitenspel en de gymlessen. Dat is echt een groot goed.”

De zaakvakken stonden destijds op een laag pitje. De uitdaging was om het onderwijs betekenisvoller in te richten. Hoe kunnen we kinderen de bagage geven om goed te functioneren in de maatschappij? Voor een deel is dat de maatschappij meer in de school halen.

 

We zijn toen op zoek gegaan naar methodes die aansloten bij die filosofie. Het antwoord van veel methodes is meer digitalisering. Daar hebben we bewust niet voor gekozen, omdat leerlingen daar heel erg bedreven in zijn. Ze leren vaker ons iets nieuws, dan andersom. We wilden juist een methode waarbij kinderen creatief bezig waren, met hun handen, voeten en hart. En toen kwam IPC in beeld.”

 

Hebben jullie in IPC gevonden wat jullie zochten?

 

Petra: ”Ja, de basis is er. We worden uitgenodigd om verrassende keuzes te maken. Bijvoorbeeld: waarom doen we IPC in de middag en starten we er niet gewoon mee? En dan is het geweldig als je ‘s ochtends bij de deur staat en kinderen zeggen:’Yes! IPC!’

 

We zijn pas net bezig. Maar we merken meer reuring en betrokkenheid in de school. De kinderen zijn zelf bewuster bezig met het leren van nieuwe dingen. Het leren is echt van de kinderen en niet van de leerkracht die doceert.”

 

Hoe ervaar jij dat in de dagelijkse praktijk met de Early Years, Dorien?

 

Dorien: ”Ik kom zelf van een andere IPC-school in de buurt. Daar was ik ook IPC-coördinator. Ik ben bij de De Ruyterschool aan de slag gegaan, omdat we een gezamenlijke visie hadden op het kleuteronderwijs. We hadden het idee dat we veel meer richting spel moesten in plaats van programmagericht. Kinderen maken dan meer verbindingen in hun hersenen. Ze zijn actiever en voelen zich meer betrokken.

 

We wilden onderwijs met een doorgaande lijn van groep 1 tot en met 8. De kleuters moeten kunnen aansluiten bij de hogere groepen. Ander verlies je de verbinding en mis je het gevoel van samen leren.

“We wilden juist een methode waarbij kinderen creatief bezig waren, met hun handen, voeten en hart.”

De kleuters gedijen erg goed bij de Early Years. De thema’s zijn lang genoeg. Omdat de focus binnen een thema elke week anders ligt, blijf je kinderen prikkelen om steeds weer iets nieuws te leren. Tegelijkertijd blijf je goed verankerd in het thema.

 

Zo zijn we nu bezig met het thema ‘Tijd voor een feestje!’. We zijn gegroeid van het maken van een simpele verjaardagversieringen naar verschillende soorten muziek en hapjes. Zo hebben we taartjes gemaakt in kerstversiering. En op de één of andere manier weten de kinderen daar hun draai in te vinden. Alles draait de hele dag om het thema, zelfs bij het buitenspel en de gymlessen. Dat is echt een groot goed.”

 

Welke stappen hebben jullie ondernomen om IPC en de Early Years beter te leren kennen?

 

Dorien: “We hebben de eerste keer met het hele schoolteam online (i.v.m. corona) kennisgemaakt met IPC-trainer Ed. Dat het online was, maakte het natuurlijk wel lastig om te peilen wat men er individueel van vond. Tijdens het proeftraject op school merkte ik dat er heel veel enthousiasme was en dat we het snel oppakten.

“Aan het einde van het proeftraject wilde niemand nog terug naar de oude methode”

We hebben het proeftraject gedaan met het Early Years-thema ‘Bloemen en Planten’ en het IPC-thema ‘Chocolade.’ We hadden nog een extra thema kunnen kiezen, maar hebben het bewust klein gehouden, zodat we met veel mensen aan hetzelfde werkten en zo makkelijk ervaringen met elkaar konden delen.

 

Ook het feit dat een collega en ik al IPC-ervaring hadden kwam zo mooi van pas. Aan het einde van het proeftraject wilde niemand nog terug naar de oude methode. En toen dachten we:’En nu gaan we ook door!’ ”

 

We doen een proeftraject alleen onder begeleiding. Hoe hebben jullie dat ervaren?

 

Dorien: “Ook als je al IPC-ervaring bij individuele leerkrachten hebt is die begeleiding echt noodzakelijk. IPC vergt een andere manier van denken en die moet je eigen worden. Je loopt tijdens zo’n proeftraject heel erg het risico dat je een thema draait als een traditionele methode.

 

Dan krijg je vooral het gevoel dat je weinig materialen hebt. Je mist dan totaal de diepgang. Het gaat er juist om dat de kinderen zelf leren ontdekken in plaats van dat alles voorgekauwd is. En dat is even een omslag in je denken die je bewust moet maken.

 

De IPC-trainer brengt je iedere keer terug naar het punt: wat ga je de kinderen leren? En hoe laat je dat zien? Wat gaan ze dan als bewijs leveren van hun leren? Dat zijn termen en manieren van denken die je nodig hebt. En dat gaat niet zonder een trainer.”

“Als ik literatuur lees en bedenk waar we in Nederland onderwijsland mee bezig zijn, dan moet ik telkens concluderen dat dat ook in IPC zit.”

Petra: “Daarbij komt dat de trainer ook degene is die erboven hangt. Dat geeft een gerust gevoel. Bijvoorbeeld als het in het begin heel veel werk lijkt. Het is een proces. Het hoeft echt niet allemaal vandaag af.

 

Persoonlijk vind ik het ook fijn om naar ouders en verzorgers te kunnen benoemen dat we iemand hebben die meekijkt. Het is een heel proces en dan is het fijn om op iemand terug te kunnen vallen als je er even niet uitkomt.”

 

Hebben jullie nog dingen gemist in de begeleiding vanuit ons?

 

Dorien: “Nee, er waren een paar dingen die we in een vroeg stadium hebben getackeld. Zo wilden we niet met de standaardproef starten. Door met minder thema’s te werken waren we met meer groepen met dezelfde thema’s bezig.

 

En we hadden een sterke voorkeur voor de unit Chocolade, omdat we daar heel veel enthousiasme mee dachten te brengen. Het is een thema waar je als leerkracht grip op hebt en waarvan je al best wel wat weet. Dat geeft meer ruimte om aan de vorm te schaven. Je moet bijvoorbeeld nog de structuur van een unit leren kennen als het de eerste keer IPC is.”

 

Willen jullie voor we afsluiten nog iets kwijt?

 

Petra: “Nou, je probeert steeds terug te keren naar de vraag: ‘Waar gaat het op school om?’ En IPC past daar heel erg goed bij. Als ik literatuur lees en bedenk waar we in Nederland onderwijsland mee bezig zijn, dan moet ik telkens concluderen dat dat ook in IPC zit.”

 

Dorien: ”In het kleuteronderwijs zijn er heel wat verschuivingen geweest in Nederland. Nu gaan we gelukkig weer terug richting spel. Er is een duidelijke visie op hoe het brein van het jonge kind het beste leert. En dat wordt vormgeven met spel. Daar sluiten de Early Years zo naadloos bij aan. Het is gewoon lekker werken.”

 

Verder lezen?

Neem gerust een kijkje op onze website. Zo leggen we hier meer uit over wat IPC precies is. Ben je benieuwd naar de Early Years, dan praten we je hier bij.

Meer interviews met IPC’ers

Op deze website lees je nog meer interviews over IPC. We proberen scholen met bijzondere verhalen zo nu en dan in de spotlights te zetten. Veel leesplezier!
 

'IPC en Great Learning Nederland helpen jou als leraar of schoolleider om het weer over leren te hebben.'